Dislerimizi korumanin en etkili yolu düzenli olarak firçalamaktir Dis firçalamanin ilk adimi dogru firça seçimidir En uygun firça naylon ve orta sertlikteki firçalardir Agiz içinde kolay hareket ettirilmesi ve arka dislere rahat ulasabilme açisindan firçanin kafasinin fazla büyük olmamasi tercih edilir Uygun firça seçildikten sonra disler en az günde iki kere düzenli olarak firçalanir Dis macunu agza verdigi hosa giden koku ve his nedeniyle dis firçalanmasini kolaylastirir Dis parlatma tozlari dis hekimi önerisi olmadikça kullanilmamalidir Asiri kullanimlar dis sagligi açisindan zararlidir















Dis firçalanmasinda firçanin durusu disindaki temel hareket aynidir: Firça dis eti çizgisine egimli olarak yerlestirilir Bu durum bozulmadan küçük dairesel hareketlerle disler firçalanir Daha sonra firça bir firça boyu kadar kaydirilarak firçalama sürdürülür







1 Dis firçasi 45 derecelik açi yapacak biçimde tutulur ve dis eti hizasindan baslanarak agiz bosluguna dogru firçalamaya baslanir Dis yüzeylerden baslayan firçalama sert darbeler halinde degil ön dislerden arka dislere dogru yapilmalidir







2 Daha sonra dislerin iç yüzeyleri ayni sekilde firçalanir Bu islemde firça egik tutularak dis etinden agiz bosluguna dogru hareket ettirilir







3 Daha sonra dislerin çigneme yüzeyleri firça düz olarak ileri geri hareket ettirilerek firçalanir







Firçalama isleminin en az iki-üç dakika sürmesi gerekir Saglikli dis etleri firçalama sirasinda kanamaz







Dis firçasi kisiye ait bir araçtir en geç alti ayda degistirilmelidir Gerektiginde ara yüzlerin etkin olarak firçalanmasini saglamak üzere ara yüz firçalari kullanilir Bunlarla ilgili önerilerini almak üzere dis hekimine basvurmak gereklidir

Dis firçalari dis firçasinin seçiminde önemli olan iki faktördür



Dogal ve yapay olmak üzere iki çesit firça kili vardir Her iki firça kili çesidi de etkin olmasina karsin killari yuvarlatilmis dis firçalari tavsiye edilmektedir



Dis firçasinin sapinin özellikleri tamamen kisiye baglidir Kisinin eline rahatça oturan rahat kullanabilecegi bir firça sapi tercih edilmelidir



Özetle naylon killi dis firçasi kullanilmali ve dis firçasi 3 ayda bir degistirilmelidir

DIS SIKMA - DIS GICIRDATMA NEDIR?











Dis sikma ve dis gicirdatma genellikle uyku sirasinda sehir hayatinin getirdigi zorluklar ve stresli yasam sonucunda dis sikma ve dis gicirdatma toplumumuzda çok sik görülmeye baslanmistir Dis sikma ve dis gicirdatma aliskanligina sahip bireyler genellikle bu durumdan haberdar degildir















DIS SIKMA - DIS GICIRDATMA NEDEN OLUSUR?











Duygusal Stresler:











Stresli hayat tarzi sinirli bir yapiya sahip olmak da dis sikma ve dis gicirdatmada etkili bir faktördür Zorlu bir durumla karsilasildiginda moral vermesi için söylenen sik biraz disini deyimi günlük konusmada yerini almistir







Malokluzyon:











Dislerin dizilimindeki bozukluklar yani malokluzyon çok sayida üst yüzeyi asinmis eski protez ve dolgunun varliginda da gelisebilir







DIS SIKMA - DIS GICIRDATMANIN BELIRTILERI VE YARATTIGI SORUNLAR NELERDIR? Dis sikma ve dis gicirdatma esnasinda dislerin birbirine sürekli temasi ve sürtünmesi sonucunda özellikle ön dislerde daha belirgin olur

Dis sikma ve dis gicirdatmaya bagli olarak dis yüzeylerinde meydana gelen asinmalarin ilerlemesi ya da hizli gelismesi sonucunda yani soguk ve sicaga karsi asiri duyarlilik gözlenebilir

Dis gicirdatma sonucu ön dislerin kesici kenarlarinda ve arka dislerin çikintili kisimlarinda mikroçatlaklar olusur Bu çatlaklar zamanla büyüyerek dislerde kirilmalara neden olabilir

Dis sikma ve dis gicirdatmanin diseti hastalikari ve yanlis dis firçalamyla birlikte görülmesi halinde disin kirilmasina de neden olabilir

Dis gicirdatma aliskanliginin uzun yillar devam etmesi sonucunda ilgili dislerde agri görülebilir ve zamanla bu disler kaybedilebilir

Dis sikma ve dis gicirdatma genellikle uyku sirasinda farkina varilmadan meydana gelir Gece boyu süren çene aktivitesine bagli olarak sakak ve yanak bölgesinde kas agrisi görülebilir

Dis sikma ve dis gicirdatmaya bagli olarak çene eklemine asiri yük gelmesi sonucunda çitirti sesleri ve agri olabilir

Dis sikma ve dis gicirdatma sonucunda irritasyonlar ve beyaz çizgi seklinde bir hat gözlenebilir

Bu belirtilerin hepsi yada birkaçi dis sikma ve dis gicirdatmanin baslamasindan hemen sonra gözlenmez Belirtilerin ortaya çikmasi rahatsizligin siddetine göre uzun yillar sürebilir Bazi durumlarda ise çok az belirti görülür









DIS SIKMA - DIS GICIRDATMANIN TEDAVISI











Dis sikma ve dis gicirdatma aliskanliginin tedavisinin birinci amaci eski yada hatali yapilmis dolgu ve protezlerin yenilenmesi ve mutlaka eksik olan dislerin uygun görülen protez uygulamalariyla tedavi edilmesi gerekir

Sicak asindirma özelligi olan bir takim yanlis ürünlerin kullanilmasi durumunda açiga çikan kök yüzeylerinden kaynaklanir Normal olarak dis mine tabakasiyla çepeçevre kusatilmistir Hassasiyetin mine tabakasinin koruyuculugunu yitirmesi sonucunda disin sinirine mikron düzeyindeki kanalciklar araciligi ile sicak ve sogugun iletilmesi sonucunda olustugu düsünülür







Dis hassasiyetine sebep olan faktörler:



Dis çürükleri

diseti çekilmesi

sert ve travmatik dis firçalama

diseti hastaligi

kirik disler

dis gicirdatma - sikma

plak birikimi

Fazla asitli içeçeklerin yogun tüketilmesi

Tedavisi:



Agizda tespit edilen çürüklerin tedavisinin gerçeklestirilmesi

Agizda çürük olmamasina karsin mine asinmasina bagli hassasiyet meydana gelmis ise bu alanlarin kompozit dolgularla kapatilmasi gerekmektedir

Dis sikma ve gicirdatmayla baglantili bir asinma söz konusuysa bu aliskanligin ve yol açtigi sorunlarin tedavisi gerekmektedir

Dis Hassasiyeti siddetli boyutlarda degilse dishekiminde ya da evde uygulanabilen flor tatbikleri ise yarayabilir

Hastada var olan diseti hastaliklarinin tedavisi yapilmalidir

Gerekirse hastanin diyetinde düzenleme yapilir

DIS ÇÜRÜGÜ NEDIR?







Dis çürükleri devaminda da diste sürekli agri meydana gelir







DIS ÇÜRÜGÜ NASIL OLUSUR?











Agizdaki sert dokular ve disler üzerinde sonucunda da disin çürümesine sebep olmaktadir







DIS ÇÜRÜGÜ ÖNLENEBILIR MI?











Disler üzerine yapisan yiyecek artiklarini uzaklastirmak için dis firçalamadan sonra dis ipi kullanilmasi gerekir



Florürün çürük önleyici veya çürük olusumunu azaltici etkisi kanitlandigi için florürlü bir dis macunu kullanilmalidir Dis firçasi üzerinde bakteri birikmeyecek sekilde muhafaza e dilmeli ve belli araliklarla degistirilmelidir



Ana ögünler arasinda mümkün oldugunca sekerli yiyeceklerden kaçinilmali dis dostu amblemi tasiyan sakizlardan çignemek uygun olacaktir



Çocuklar ilk dislenme döneminden itibaren düzenli dis hekimi kontrolüne getirilerek gerekiyorsa dislerin üzerine koruyucu sealant veya flor uygulamasi yapilabilir



En az alti ayda bir düzenli olarak dis hekimi kontrolüne giderek sorun yaratmadan tedavileri yapilabilir



Dislerin üzerinde tebesirimsi beyazliklar veya kahverengi yada siyah lekeler görüldügü takdirde dis çürügü kesinlikle önlenebilir

Ne zaman yirmi yas disleri çekilmelidir?







Çene gelisimi tamamlandigi halde dis parçalari eksilmis - kirilmis halde bulunan bir yirmi yas disinin çekilmesi daha zorlu olacaktir



Enfeksiyon yada abse olusmus bir durumda agiza müdahale etmek çekim yapmak mümkün olmayacak ve çekim öncesi antibiyotik kullanimi zorunlu olacaktir Enfeksiyon baskilandiktan sonra ancak çekimi yapilabilecektir



Genç yaslarda iyilesme daha kolay olacaktir bazi ciddi hastaliklarda çekim yapmak hiç mümkün olamayabilecektir







Yirmi yas dislerinde çekimin yapilmasinin zorunlu oldugu durumlar;



Yeri ve durusu nedeni ile yeterli temizlik ve bakimin yapilamadigi durumlarda çürük gelismesi ve diger komsu disleri de etkilemesi nedeni ile çekilmesi gereklidir

Yirmi yas dislerinin yaptigi baski nedeni ile agizdaki diger dislerin siralamasinin bozulmasi çaprasikliga neden olmasi ve bunun düzeltilmesi için ortodontik tedavi gerekli görülmesi durumunda yirmi yas disleri çekilmelidir

Tamamen gömük kalmis yirmi yas disleri damak protez yapimi için agizda bulunan diger disler çekildiginde sürmeye baslarlar Gerekli radyolojik degerlendirmeler yapilmamis ise bu dislerin agizda bulundugu anlasilmaz Protez yapildiktan bir süre sonra yirmi yas disleri sürerek agiz içine çikarlar ve üzerine gelen protez baskisi nedeni ile agrilar olusmaya baslar Protezin uyumlulugu bozulur Yirmi yas disi çekildiginde bile protez tam olarak uyumlanamayabilir

Yirmi yas dislerinin çevresinde kist olusumu siklikla görülebilir Ihmal edilmesi durumunda çok fazla büyüyebilir büyük kemik kayiplarina yol açabilir Nadiren de olsa çeke kemigi kirilmalari görülebilir Ayrica dis etrafinda tümör olusumlari görülebilir

Dis eti içinde kalmis yirmi yas dislerinin bulundugu bölgede çok fazla yemek artiklari birikebilir Buralarda bakteri birikimi fazla olacaktir Bu nedenle kisa sürede dis eti iltihabi kendiliginden yada firçalarken dis etlerinde kanama görülebilir

Yirmi yas dis çekim prosedürü;



Öncelikle klinik ortaminda fakat daha steril sartlarda çekim yapilir

Agrisiz bir çekim için anestezi yapilip disin bulundugu bölge uyusturulur

Disin çekimi yapilir

Sonrasinda gerekli ise dikisler atilip bölgenin daha kolay iyilesmesi saglanir

Gerekli görülüyor ise antibiyotik kullanimi saglanir Bununla birlikte agri kesici kullandirilir

Dikis atildi ise 1 hafta sonra dikisler alinir

Yirmi yas dis çekimi sonrasi bakim ve dikkat edilecekler:



Çekim sonrasi disin çiktigi bölgeye konan tampon 30 dakika orada tutulmalidir Bu kanama kontrolü ve pihti olusmasini saglayacaktir

Tampon çikartildiktan sonra kanama devam ediyor ise yerine tekrar bir tane temiz tampon koyun ve eger kanama çok fazla ise doktorunun ile iletisime geçin

Anestezi etkisi geçmeden (ortalama 2 saat) bir seyler yemeyin ve içmeyin

Ilk gün çigneme fonksiyonu için agizin diger tarafini kullanmaya özen gösterin

Çekim bölgesini kurcalamayin dikislerde kopma yada dis etlerinde yirtilmalara yol açabilir

Gün boyunca sigara ve alkol kullanmayin

Agzinizi çok fazla çalkalamayin gargara yapmayin Çekim bölgesinde olusan pihtinin uzaklasmasina neden olur

Çekimin zorluguna göre yüzünüzde sislik olacaktir Operasyon sonrasinda ilk 24 saatte çekim bölgesine disaridan kisa araliklar ile soguk uygulama yapin

Reçete ile verilmis olan ilaçlari tarif edilmis sekli ile ve düzenli olarak kullanin Ilaçlara bagli olarak gelisen rahatsizliklar için doktorunuza danisin

Agizda dis dizisinin en sonunda süren ve en geç çikan dislerdir Genelde 17 - 22 yaslar arasinda agizda görülmeye baslarlar



Yirmi yas dislerinin pozisyonu bu dislerin sürme pozisyonlari göz önünde bulundurulmalidir Dis eti altinda (bir kismi yada tamami) gömük kalmis olanlar ile tamamen kemik içinde gömük kalmis olan dislerin çekilmesinde yarar vardir







Gençlik çaglarinda gerekli tedaviler yapilmayip erken dönemde çekilmis 1büyük azi disi ve 2büyük azi disi nedeni ile agizda dis eksikligi varsa yirmi yas disleri ile gerekli tedaviler yapilabilecektir Aksi taktirde kö